జాతీయ బాలికా దినోత్సవం 2025 : సమాజంలో బాలికల ప్రాముఖ్యత ఏంటి?

National Girl Child Day 2025

సమాజంలో బాలికల హక్కులు, ప్రాముఖ్యతపై అవగాహన పెంపొందించడానికి జాతీయ బాలికా దినోత్సవాన్ని ప్రతియేటా జనవరి 24వ తేదీ జరుపుకుంటారు. బాలికల హక్కులు, విద్య, శ్రేయస్సు గురించి అవగాహన పెంచడానికి, సమాజంలో లింగ సమానత్వాన్ని పెంపొందించడానికి వీలుగా దీన్ని నిర్వహిస్తుంటారు. మహిళా, శిశు అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ, భారత ప్రభుత్వం, 2008లో జాతీయ బాలికా దినోత్సవాన్ని ప్రారంభించింది. 

లింగ-ఆధారిత వివక్షను రూపుమాపడం, సమాజంలో బాలికల ప్రాముఖ్యత గురించి అవగాహన కల్పించడం దీని లక్ష్యం. ఈ రోజు బాలికలకు విద్య, ఆరోగ్య సంరక్షణ, భద్రత కోసం మెరుగైన అవకాశాలను అందించడం గురించి నొక్కి చెబుతుంది, అదేసమయంలో కుమార్తెల కంటే కొడుకులకు అనుకూలంగా ఉండే లోతుగా పాతుకుపోయిన సామాజిక ఆలోచనను ఎత్తి చూపుతుంది. 

బాల్య వివాహాలు, లింగ పక్షపాతం, విద్య లేమితో సహా భారతదేశంలో ఆడపిల్లలు ఎదుర్కొంటున్న అసమానతలు, సవాళ్ల గురించి అవగాహన కల్పించాలి. బాలికలకు విద్యా హక్కు, సమాన అవకాశాల కోసం పోరాటాలు జరుగుతూనే ఉన్నాయి. కుటుంబాలు, కార్యాలయాలు, విద్యా సంస్థలతో సహా అన్ని రంగాలలో లింగ వివక్షను నిర్మూలించేలా చర్యలు తీసుకోవాలి. 

బాలికల సాధికారత: 

బాలికల సాధికారతపై దృష్టి పెట్టండి, తద్వారా వారు తమ పూర్తి సామర్థ్యాన్ని సాధించి సమాజానికి తోడ్పడతారు. 

ఇందిరా గాంధీ సాధికారతకు చిహ్నం. 

జనవరి 24, 1966న, ఇందిరా గాంధీ భారతదేశపు మొదటి మహిళా ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసి, భారతదేశ చరిత్రలో ఒక మైలురాయిగా నిలిచిపోయింది. దేశ తొలి మహిళా ప్రధానమంత్రిగా ఆమె నాయకత్వం అధికారం, బాధ్యతతో కూడిన అత్యున్నత పదవులను నిర్వహించగల మహిళల సామర్థ్యాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ చారిత్రాత్మక సంఘటన జాతీయ బాలికా దినోత్సవం విలువలతో సంపూర్ణంగా సరిపోతుంది, భారతదేశంలోని మహిళలు, బాలికలకు నాయకత్వం కోసం, అడ్డంకులను అధిగమించడానికి శక్తివంతమైన ప్రేరణగా ఉపయోగపడుతుంది.

జాతీయ బాలికా దినోత్సవం లక్ష్యాలు:

బాలికలపై వివక్షను తొలగించడం ద్వారా లింగ సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహించండి

బాలికలకు సమాన విద్యావకాశాల కోసం పోరాటం చేయడం. 

ఆరోగ్యం, భద్రత, విద్యలో బాలికల హక్కులను నొక్కి చెప్పండి

బాల్య వివాహాలు, శిశుహత్యలు, వరకట్నం వంటి సామాజిక సమస్యలను పరిష్కరించండి

బాలికలు వారి ఆకాంక్షలను కొనసాగించడానికి వాతావరణాన్ని సృష్టించండి

బాలికల ప్రాముఖ్యతపై సామాజిక అవగాహన పెంచండి

బాలికా శిశు సంక్షేమం మరియు అభివృద్ధికి ప్రభుత్వ విధానాలకు మద్దతు ఇవ్వండి

జాతీయ బాలికా దినోత్సవం బాలికలు, మహిళలు ఎదుర్కొంటున్న వ్యవస్థాగత సవాళ్లను పరిష్కరిస్తూ వారు సాధించిన విజయాలను జరుపుకుంటారు.

ఇందిరా గాంధీ పదవీ బాధ్యతలు స్వీకరించిన రోజుతో సమానంగా మహిళా సాధికారతలో సాధించిన పురోగతి, భారతదేశంలో లింగ సమానత్వం కోసం నిరంతర పోరాటాన్ని గుర్తు చేస్తుంది.

భారతదేశంలో ఆడపిల్లల కోసం ప్రభుత్వ పథకాలు:

సుకన్య సమృద్ధి యోజన

బాలికా సమృద్ధి యోజన

నందా దేవి కన్యా యోజన

ముఖ్యమంత్రి కన్యా సురక్ష యోజన

సీబీఎస్ఈ ఉడాన్ పథకం

మాఝీ కన్యా భాగ్యశ్రీ పథకం

బేటీ బచావో, బేటీ పదా

లాడ్లీ లక్ష్మి యోజన

మాధ్యమిక విద్య కోసం బాలికలకు ప్రోత్సాహకం కోసం జాతీయ పథకం

ముఖ్యమంత్రి రాజశ్రీ యోజన

భారతదేశంలో ఆడపిల్లలను రక్షించే చట్టాలు: 

బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం, 2006, బాల్య వివాహాలను నిర్మూలించడం ద్వారా ప్రమేయం ఉన్నవారికి జరిమానా విధించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.

లైంగిక నేరాల నుండి పిల్లల రక్షణ (POCSO) చట్టం, 2012, పిల్లల దుర్వినియోగాన్ని పరిష్కరిస్తుంది, దీని అమలును మెరుగుపరచడానికి 2020లో నవీకరించబడిన నియమాలు ఉన్నాయి.

జువెనైల్ జస్టిస్ యాక్ట్, 2015, అవసరమైన పిల్లల సంరక్షణ మరియు రక్షణను నిర్ధారిస్తుంది.

 తప్పిపోయిన పిల్లలకు సహాయం చేయడానికి చైల్డ్ హెల్ప్‌లైన్, ట్రాక్ చైల్డ్ పోర్టల్ వంటి సేవలతో మిషన్ వాత్సల్య పిల్లల అభివృద్ధి, రక్షణపై దృష్టి పెడుతుంది.

ట్రాక్ చైల్డ్ పోర్టల్ 2012 సంవత్సరం నుండి పని చేస్తుంది. ఈ పోర్టల్, చైల్డ్ కేర్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (CCIలు)లో నివసిస్తున్న 'కనుగొన్న' పిల్లలతో పోలీస్ స్టేషన్‌లలో నివేదించబడిన 'తప్పిపోయిన' పిల్లలను సరిపోల్చడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.

పీఎం కేర్స్ ఫర్ చిల్డ్రన్ స్కీమ్ COVID-19 ద్వారా అనాథలైన పిల్లలకు మద్దతు ఇస్తుంది.

 NIMHANS, E-SAMPARK ప్రోగ్రామ్‌తో సహకారాలు మానసిక ఆరోగ్యం, వైద్య సంరక్షణను నిర్ధారిస్తాయి.

లింగ నిష్పత్తి:

భారతదేశం, రాష్ట్రాల జనాభా అంచనాలపై టెక్నికల్ గ్రూప్ నివేదిక 2011-2036 2011 జనాభాతో పోలిస్తే 2036లో భారతదేశ జనాభా మరింత స్త్రీలింగంగా ఉంటుందని అంచనా వేయబడింది.ఇది లింగ నిష్పత్తిలో ప్రతిబింబిస్తుంది, ఇది 2011లో 943 నుండి పెరుగుతుందని అంచనా వేయబడింది. 2036 నాటికి 952, లింగ సమానత్వంలో సానుకూల ధోరణిని హైలైట్ చేస్తుంది.