పుట్టుకతోడనే అనగా పుట్టుకలో నుండి శరీరం మీద నుండు మచ్చకు పుట్టుమచ్చ అని పేరు. ఇది శరీరం మీద ఎక్కడైనా ఉండవచ్చును. ఏ రంగులోనైనా ఉండవచ్చును. కొన్ని మచ్చలు పెద్దవిగానూ, మరికొన్ని మచ్చలు చిన్నవిగానూ ఉంటాయి. కొందరికి వ్యాధుల కారణంగా కూడ పుట్టుమచ్చలు వస్తాయి. ఈ మచ్చలు ఆ వ్యాధులు తగ్గితే.. అవి కూడా తగ్గుతాయి. కానీ పుట్టుమచ్చ వచ్చిందంటే.. అది ఎప్పటి పోదని నమ్మకం.
పుట్టుకలో ఏ విధంగా ఉంటారో చివరి వరకు అదేవిధంగా ఉంటారు. దీనిలో ఎలాంటి మార్పులుండవు. అంతేకాకుండా వారి ఆకార పరిమాణాలు గానీ, రంగు గానీ కొద్దిగా కూడా మారదు. ఈశ్వరుడు ప్రాణులకు వానివాని పూర్వజన్మ కర్మలను బట్టి దేహాలను సృష్టిస్తారు. ఆ విధంగా నిర్మించినప్పుడు ప్రాణులు అనుభవించవలసిన శుభాశుభములకు గుర్తుగా శరీరం మీద మచ్చల నేర్పరచియుంటారు. అలాంటి గుర్తులే ఈ పుట్టుమచ్చలు.
పూర్వకాలం మహర్షులు, మానవులు తమ భవిష్యత్తును తెలుసుకొనుటకు హస్తసాముద్రికం, అంగ సాముద్రికం, పుట్టుమచ్చల ఫలితాలు మెుదలగు విషయాలెన్నో వ్రాసియున్నారు. సముద్రుడు, ప్రహ్లాదుడు, శంకరుడు మొదలైనావారెందలో ఈ విషయాలు వ్రాసియున్నారు. వివాహ కాలంలో మనలో నూతనవధూవరుల బుగ్గలమీద చుక్కలు పెట్టు ఆచారం కలదు. ఈ చుక్కలు పురుషులకు కుడిభాగానా, స్త్రీలకు ఎడమభాగానా పెట్టుదురు.