శివనామ స్మరణతో మారుమోగుతోంది దక్షిణకాశిగా ప్రసిద్ధి గాంచిన వేములవాడ దేవాలయం. తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా వేములవాడ గ్రామంలో వెలిసిన శ్రీరాజరాజేశ్వరుడి దేవాలయం పురాతన- ప్రసిద్ధి చెందిన శివాలయాల్లో ఒకటి. ఈ దేవాలయం నిర్మాణ వైభవం, ఆధ్యాత్మిక పవిత్రత పరంగా ప్రత్యేక ప్రస్తావనకు అర్హమైనది.
తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని ప్రసిద్ధ శివాలయాలలో ఒకటైన వేములవాడ ఈశ్వర ఆలయంలో నీల లోహిత శివలింగం రూపంలో ఉన్న రాజ రాజేశ్వరుడు భక్తుల కోరికలను నెరవేర్చడంలో తన అనంతమైన దయకు ప్రసిద్ధి చెందాడు.
ప్రధాన ఆలయ సముదాయంలోని రెండు వైష్ణవ ఆలయాలు, శ్రీ అనంత పద్మనాభ స్వామి ఆలయం, శ్రీ సీతారామ చంద్ర స్వామి దేవాలయం ఉన్నందున ఈ క్షేత్రాన్ని 'దక్షిణ కాశి' అని పిలుస్తారు. అంతేకాదు.... "హరిహర క్షేత్రం" అని కూడా పిలుస్తారు.
ఆలయ స్థలపురాణం ప్రకారం, భవిష్యోత్తర పురాణం ప్రకారం, సూర్యభగవానుడు ఇక్కడ పూజించడం ద్వారా వైకల్యం నుండి కోలుకున్నాడు. అందువల్ల ఈ క్షేత్రాన్ని "భాస్కర క్షేత్రం" అని పిలుస్తారు. ఇంద్రుడు- అష్టదిక్పాలక రాజు, పుణ్యక్షేత్రం ప్రధాన దేవత అయిన శ్రీ రాజ రాజేశ్వరుడిని భక్తితో పూజించడం ద్వారా బ్రహ్మహత్య దోషం నుండి తనను తాను శుద్ధి చేసుకున్నాడు. క్రీ.శ 750 నుండి 973 వరకు ఈ ఆలయాన్ని రాజా నరేంద్రుడు నిర్మించాడని చెబుతారు.
రాజా నరేంద్రుడు అర్జునుడి మనవడు, మునిపుత్రుడిని ప్రమాదవశాత్తూ చంపడం వల్ల కుష్టువ్యాధిని నయం చేయడమే కాకుండా, ధర్మగుండంలో స్నానం చేయడంతో పాటు శ్రీ రాజ రాజేశ్వర స్వామిని, శ్రీ రాజ రాజేశ్వరీ దేవిని కూడా దర్శనం చేసుకుని, ఆలయాన్ని నిర్మించి 'శివలింగం' ప్రతిష్టించమని ఆశీస్సులు పొందారు. అలా వేములవాడ రాజరాజేశ్వరుడు వెలిసి భక్తుల కోర్కెలను తీర్చుతున్నాడు.