హెపటైటిస్ బి అనేది డీఎన్ఏ వైరస్‌తో సంక్రమించే వ్యాధి. ఇది ఒకరి అపరిశుభ్రమైన రక్తం మరొకరికి ఎక్కిస్తే ఈ వ్యాధి సంక్రమిస్తుంది. ఇంకా పలు కారణాల వల్ల కూడా ఈ వ్యాధి సంక్రమిస్తుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఈ వ్యాధి బారిన పడినవారు దాదాపు 35 కోట్ల మందికి పైగా ఉంటారని అంచనా. కాగా ఈ వ్యాధి కారణంగా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఏటా 13 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోతున్నారు.
ఈ వ్యాధి ఎలా వ్యాపిస్తుంది?
హెపటైటిస్ బి కలుషిత నీరు లేదా మలం ద్వారా వ్యాపించదు. కాని శారీరిక సంబంధాల ద్వారా, శరీరంలో ఊరే వివిధ స్రావాల ద్వారా... ఉదాహరణకు వీర్యం, యోని స్రావాలు, మూత్రం తదితరాల ద్వారా ఈ వ్యాధి వ్యాపిస్తుంది. అలాగే ఒకరికి వాడిన సూది(ఇంజెక్షన్)నే మరొకరికి వాడితే, టాటూలు వేసుకోవడం, ముక్కు, చెవులు కుట్టుకోవడం, ఒకే రేజర్ బ్లేడ్‌ను చాలామంది వాడటం, ఇతరుల టూత్ బ్రష్ వాడటం, అసురక్షితమైన రక్తదానం చేయడం తదితరాల నుంచి ఈ వ్యాధి సంక్రమిస్తుందంటున్నారు వైద్యులు.
ఈ వ్యాధిని ఎలా కనుగొనడం?
హెపటైటిస్ బి వ్యాధి బారిన పడ్డామా లేదా అనేదానికి హెచ్‌బీఎస్‌జీ పరీక్ష లేదా ఆస్ట్రేలియా యాంటిజన్ టెస్ట్ చేయించుకుంటే ఈ వ్యాధి ఉందా లేదా అనేది నిర్ధారణ అవుతుందంటున్నారు వైద్యులు. హెపటైటిస్ బి శరీరంలోని అతి పెద్దదైన గ్రంథి కాలేయంపై తీవ్రమైన ప్రభావం చూపిస్తుంది. కాలేయం మానవుని శరీరంలోని అతి పెద్ద గ్రంథి. ఇది ఉదరంలో క్రిందగా కుడివైపున మధ్యలో ఉంటుంది. కాలేయము పైత్యరసాన్ని తయారుచేస్తుంది. అది పిత్తాశయంలో నిలువచేయబడి జీర్ణక్రియలో చాలా తోడ్పడుతుంది. దీనిలోని కణాలను కాలేయకణాలంటారు.
ఈ కాలేయకణాలు హెపటైటిస్ బి వైరస్‌తో సంక్రమించబడతాయి. దీంతో కాలేయంలో తయారయ్యే పైత్యరసం నేరుగా రక్తంలోకి ప్రవేశిస్తుంది. శరీరంలో దీనిశాతం పెరిగిపోవడంతో అనేక రకాలైన ఇబ్బందులను ఎదుర్కోక తప్పదంటున్నారు వైద్యులు. కాలేయం వాచిపోతుంది. మూత్రం పసుపు పచ్చగా వస్తుంది. కళ్ళు, శరీర చర్మం, నాలుక తదితర భాగాలన్నీకూడా పసుపు వర్ణంలో మారిపోతాయి. దీనినే పచ్చ కామెర్లు అంటారు.
ప్రారంభపు లక్షణాల్లో తొలుత తేలికపాటి జ్వరం, ఆకలి మందగించడం, వాంతులవ్వడం, అత్యధికమైన బలహీనత, కీళ్ళ నొప్పులుంటాయి. శరీరం మెలమెల్లగా పసుపు వర్ణంలోకి మారుతుంది. ఇది చాలా రోజులవరకు ఇలానే ఉంటుంది. కొందరి పరిస్థితి మరీ భయంకరంగా మారుతుంది. దీంతో కాలేయం సరిగా పని చేయదు. కాలేయం పనిచేయనప్పుడు మృత్యువుకు దారితీస్తుంది. ఈ వ్యాధి నుంచి కోలుకున్నా కూడా చాలాకాలం వరకు వ్యాధికి సంబంధించిన దుష్పరిణామాలను రోగి ఎదుర్కోక తప్పదు.
చికిత్స అందుబాటులో ఉందా?
HAV- HEV స్వీయ-పరిమితం చేసే వ్యాధులు, నిర్దిష్ట యాంటీవైరల్ మందులు అవసరం లేదు. సహాయక సంరక్షణ, జాగ్రత్తగా పర్యవేక్షణ మాత్రమే అవసరం. HBV-HCV చికిత్సకు సమర్థవంతమైన మందులు అందుబాటులో ఉన్నాయి. తీవ్రమైన కాలేయ నష్టం నుండి రక్షించడానికి చికిత్స సహాయపడుతుంది. హెచ్‌సివి- హెచ్‌బివి రెండింటికి ఇంజెక్షన్ రూపంలో, టాబ్లెట్‌లలో సమర్థవంతమైన మందులు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
హెచ్‌సివికి సాంప్రదాయక ఒక సంవత్సరం పాటు ఇంజెక్ట్ చేయగల మందులు నోటి మందుల ద్వారా తీసుకోవచ్చు. చికిత్స యొక్క వ్యవధి కేవలం 12 వారాలకు కుదించబడింది. ప్రారంభ రోగ నిర్ధారణ చాలా ముఖ్యమైనది. ఎందుకంటే త్వరగా చికిత్స ప్రారంభించబడితే, మరింత కాలేయ నష్టాన్ని నివారించచ్చు. చికిత్స కాలేయానికి నష్టాన్ని తగ్గించడానికి కూడా సహాయపడుతుంది. తెలియకుండానే ఇతరులకు వైరస్ వ్యాప్తి చెందకుండా నిరోధించవచ్చు.
వైరల్ హెపటైటిస్ చికిత్సలో శస్త్రచికిత్సకు పాత్ర ఉందా?
HBV మరియు HCV కారణంగా దీర్ఘకాలిక వైరల్ హెపటైటిస్, మచ్చ ఏర్పడటం జరుగుతుంది. చివరికి కాలేయ సిరోసిస్‌కి దారితీస్తుంది. కాలేయ సిరోసిస్ కాలేయ పనితీరు యొక్క వైఫల్యానికి, కాలేయం లోపల పెరిగిన ఒత్తిడికి దారితీసినప్పుడు, వీటికి కాలేయ మార్పిడి అవసరం. అలాగే, మచ్చల కాలేయం, కాలేయ క్యాన్సర్ ఏర్పడటానికి దారితీస్తుంది. క్యాన్సర్ బారిన పడిన కాలేయం యొక్క భాగాన్ని గుర్తించి చికిత్స చేయడం ద్వారా కొంతమేరకు క్యాన్సర్లను పరిష్కరించవచ్చు.
స్క్రీనింగ్- ప్రారంభ గుర్తింపు
కోలుకోలేని నష్టం ఏర్పడటానికి ముందు ఈ వైరస్‌లను విజయవంతంగా నిర్మూలించడానికి స్క్రీనింగ్ ముందస్తుగా గుర్తించడం కీలకం. సైలెంట్ దశలో నిర్ధారణ చేయని రోగులను కనుగొనలేకపోవడం వల్ల లక్షలాది మంది బాధలతో కొనసాగుతూనే ఉంటారు. ఫలితంగా ప్రాణాలు కోల్పోతారు. జూలై 28న, ప్రపంచ హెపటైటిస్ దినోత్సవం అవగాహన పెంచడం, స్క్రీనింగ్ కార్యక్రమాల ద్వారా వ్యాధి బారిన పడకుండా లక్షలాది మందిని కాపాడటంపైన ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ దృష్టి పెట్టింది.
