2030 నాటికి భారతదేశంలో బాల్య వివాహాలను అంతం చేయాలనే లక్ష్యంతో నోబెల్ శాంతి గ్రహీత కైలాష్ సత్యార్థి స్థాపించిన బచ్‌పన్ బచావో ఆందోళన్ (బిబిఎ), వివిధ ప్రభుత్వ, ప్రభుత్వేతర సంస్థల సహకారంతో ఈరోజు హైదరాబాద్‌లో రాష్ట్రస్థాయి సంప్రదింపులను నిర్వహించింది. ఈ సంప్రదింపులు రాష్ట్ర బాలల హక్కుల పరిరక్షణ కమిషన్ (SCPCR - ఎస్‌సిపిసి ఆర్), పంచాయతీరాజ్, మహిళా మరియు శిశు అభివృద్ధి శాఖ, రాష్ట్ర లీగల్ సర్వీస్ అథారిటీ (SLSA - ఎస్‌యెల్ఎస్ఏ), మరియు తెలంగాణ రెసిడెన్షియల్ స్కూల్స్ మేనేజ్‌మెంట్ అసోసియేషన్ (TRSMA - టిఆర్ఎస్ఎంఏ) సహకారంతో జరిగాయి. ఈ సంప్రదింపులలో, బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా పోరాటాన్ని తీవ్రతరం చేసేందుకు ఈ రంగంలో నిమగ్నమైన వివిధ సంస్థలు పాల్గొన్నాయి. బాల్య వివాహ రహిత భారతదేశం అనే విశాల దృక్పథంతో బాల్య వివాహ రహిత తెలంగాణ సాకారానికి బాలబాలికల రక్షణలో భాగస్వాములైన వారందరినీ ఏకతాటిపైకి తీసుకొచ్చేందుకు సమీకరించడం ఈ సంప్రదింపుల లక్ష్యం.
ఈ సంప్రదింపులు బాల్య వివాహాలను అంతం చేయాలని గత సంవత్సరం నోబుల్ గ్రహీత కైలాష్ సత్యార్థి గారు పూరించిన సమర శంఖారావ ఫలితం. ఇది బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద అట్టడుగు స్థాయి నుండి ప్రారంభించిన ఉద్యమం. ఈ సందర్భంగా శ్రీనివాస్‌రావు - తెలంగాణ ఎస్‌సిపిసిఆర్‌ చైర్‌పర్సన్‌; భారతి హొల్లికేర - కమిషనర్ మరియు ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీ, విమెన్ మరియు చైల్ద్ డిపార్ట్‌మెంట్, తెలంగాణ; శ్రీమతి జి కళార్చన - సెక్రటరీ (సీనియర్ సివిల్ జడ్జి), సిటీ సివిల్ కోర్ట్ లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ, హైదరాబాద్; రామారావు - డిప్యూటీ కమిషనర్ పంచాయతీరాజ్ మరియు గ్రామీణాభివృద్ధి; పీవీ పద్మజ - ఎస్పీ, మహిళా భద్రతా విభాగం, తెలంగాణ; యాదగిరి శేఖర్ రావు - తెలంగాణ రెసిడెన్షియల్ స్కూల్స్ మేనేజ్‌మెంట్ అసోసియేషన్ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు; రాజీవ్ భరద్వాజ్ - కైలాష్ సత్యార్థి చిల్డ్రన్స్ ఫౌండేషన్; సంపూర్ణ బెహురా - ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్, ఇండియా చైల్డ్ ప్రొటెక్షన్ ఫండ్ సహా తదితరులు పాల్గొన్నారు.
పాల్గొన్న అన్ని సంస్థలతో సంప్రదింపుల ద్వారా చర్చించి, వారి అభిప్రాయాలు మరియు సూచనలను పరిగణలోనికి తీసుకొని తెలంగాణను బాల్య వివాహాలు రహితంగా మార్చేందుకు రోడ్‌మ్యాప్‌ను రూపొందించారు. బిబిఏ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ ధనంజయ్ తింగల్ మాట్లాడుతూ, “నోబుల్ గ్రహీత కైలాష్ సత్యార్థి గారు గత సంవత్సరం ఈ విషయంపై సమర శంఖారావాన్ని పూరించినప్పుడు, దేశం మొత్తం నుండి అపూర్వమైన మరియు అద్భుతమైన స్పందన వచ్చింది. బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా దేశవ్యాప్తంగా 7028 గ్రామాల్లో 76000 మంది మహిళలు మరియు పిల్లలు వీధుల్లోకి వచ్చారు. ఈ సంప్రదింపులు 2030 నాటికి భారతదేశాన్ని బాల్య వివాహ రహితంగా చేయాలనే మా సామూహిక కలను సాకారం చేసే దిశగా మరో అడుగు. బాల్య వివాహాలను పూర్తిగా నిర్మూలించడానికి మనకు బహుముఖ మరియు బహుమితీయ వ్యూహం అవసరం. ఈ సంప్రదింపుల ద్వారా, మేము వివిధ వాటాదారులను ఏకతాటిపైకి తీసుకురావాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము, తద్వారా వారు ఈ నేరంపై పోరాడేందుకు కలిసి పని చేయవచ్చు. ఈ సాంఘిక దురాచారానికి వ్యతిరేకంగా మా పోరాటంలో మేము ఎటువంటి రాయిని వదిలిపెట్టము మరియు అందరూ చూపిన భాగస్వామ్యం మరియు నిబద్ధత మాత్రమే మా సంకల్పం మరియు ఉత్సాహాన్ని బలపరుస్తాయి. ఈ సంప్రదింపులకు కైలాష్ సత్యార్థి చిల్డ్రన్స్ ఫౌండేషన్ కూడా మద్దతు ఇస్తుంది.
పిల్లలపై బాల్య వివాహాల దుష్ప్రభావం మరియు సామాజిక దురాచారాన్ని అరికట్టడానికి మనం ఎందుకు చర్య తీసుకోవాలి అనేవిషయాన్ని హైలైట్ చేస్తూ, ఇండియా చైల్డ్ ప్రొటెక్షన్ ఫండ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్, సంపూర్ణ బెహూరా, “బాల్య వివాహాం కేవలం ఒఖే నేరం కాదు, కానీ దేశంలోని చట్టాల ప్రకారం ఇతర ఘోరమైన నేరాలతో కలిపి ఉంటాయి. పిల్లల లైంగిక వేధింపులు, పిల్లల అక్రమ రవాణా, గృహ హింస మరియు మానసిక వేధింపులు మరియు పిల్లల శారీరక, భావోద్వేగ, మానసిక మరియు ఇది సామాజిక అభివృద్ధికి హానికరం. ఇది పిల్లలను నిరుత్సాహపరుస్తుంది మరియు విద్యా హక్కు మరియు ఎంపిక చేసుకునే స్వేచ్ఛతో సహా జీవించే హక్కు మరియు వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ వంటి ప్రాథమిక హక్కులను హరించేలా చేస్తుంది. బలమైన రాజకీయ సంకల్పం మరియు చట్టంలోని నిబంధనల అమలు వీటి నిరోధాన్ని సృష్టిస్తుంది, జవాబుదారీతనాన్ని నిర్ధారిస్తుంది మరియు బాల్య వివాహాల సమస్యను పరిష్కరించడానికి మరియు బాల్య వివాహాలను బాల్య అత్యాచారంగా పరిగణించడానికి అనుమతిస్తుంది. బాల్య వివాహాల సమస్యకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి మరియు పిల్లలపై నేరంగా పరిగణించాలి. రాష్ట్రంలో ఈ ఆచారాన్ని ఆపడానికి ప్రభుత్వ సంస్థలు మరియు చట్టాన్ని అమలు చేసే సంస్థల వంటి వాటాదారులందరూ సమిష్టిగా కృషి చేయాలి” అని అన్నారు.
తెలంగాణ రాష్ట్ర బాలల హక్కుల పరిరక్షణ కమీషన్ చైర్ పర్సన్ శ్రీనివాసరావు మాట్లాడుతూ బాల్య వివాహ రహిత భారత్‌గా మార్చడంలో జాతీయ బాలల హక్కుల సంఘం కీలక పాత్ర పోషిస్తుందన్నారు. భారతదేశంలో బాల్య వివాహాలు ఒక ముఖ్యమైన సమస్య, అనేక చైల్డ్ ఫ్రెండ్లీ టీమ్‌లు ఈ పరిస్థితిని చురుకుగా పర్యవేక్షిస్తాయి. ఏది ఏమైనప్పటికీ, కుటుంబాల్లోని ప్రతిఘటన, తరచుగా పేదరికం మరియు బంధువులను వివాహం చేసుకోవాలనే ఒత్తిడి బాల్య వివాహాలకు ఆజ్యం పోస్తుంది. బాల్య వివాహాలు ఆడపిల్లలకు మరియు మొత్తం సమాజానికి తీవ్ర పరిణామాలను కలిగిస్తాయని అవగాహన కల్పించడంలో ప్రాథమిక సమస్య ఉంది. ఒక అమ్మాయి తల్లి అయినప్పుడు ఆమె జీవితంలో జరిగే లోతైన పరివర్తన గురించి అవగాహన పెంచుకోవడంలో ఆవశ్యకత ఉంది. ఆమె ఎదుర్కొనే బాధ్యతలు, నష్టాలు మరియు త్యాగాల భారం తరచుగా గుర్తించబడదు. జాతీయ మహిళా కమిషన్ దీనిని గుర్తించి విస్తృత స్థాయిలో అవగాహన కల్పించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. అందరమూ ఈ సమస్యను తీవ్రంగా పరిగణించి మరియు తెలంగాణ రాష్ట్రంలో బాల్య వివాహాల నిర్మూలనకు సమిష్టిగా కృషి చేయ్యాలి అని అన్నారు.
శ్రీమతి భారతి హొల్లికేర - కమిషనర్ మరియు ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీ, విమెన్ మరియు చైల్ద్ డిపార్ట్‌మెంట్ తెలంగాణ మాట్లాడుతూ “తెలంగాణలో ఈ సంవత్సరం బాల్య వివాహాలు 26.2% నుండి 23.5%కి తగ్గాయని చెప్పటానికి నేను సంతోషిస్తున్నాను. గ్రామస్థాయి బాల్య వివాహాలను డీసీపీఓ, చైల్డ్ లైన్ సిబ్బంది, అంగన్ వాడీ కేంద్రాల ద్వారా పర్యవేక్షిస్తున్నాం. మేము భరోసా అనే ఒక వన్ స్టాప్ సెంటర్‌ను స్థాపించాము మరియు దానిని బలోపేతం చేసాము. ఇది 18 సంవత్సరాల వయస్సు తర్వాత వివాహం చేసుకునేలా అమ్మాయిలను ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో ఉంది. ఏప్రిల్ 2022 నుండి 2023 వరకు, NFHS డేటా ప్రకారం, డిపార్ట్‌మెంట్ 1754 బాల్య వివాహాలను నిరోధించింది. బాల్య వివాహాల నిర్మూలనను సూచించే స్థిరమైన అభివృద్ధి లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి మేము కట్టుబడి ఉన్నాము అని అన్నారు.
శ్రీమతి జి. కళార్చన, సెక్రటరీ (సీనియర్ సివిల్ జడ్జి), సిటీ సివిల్ కోర్టు, లీగల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ, హైదరాబాద్ బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టంపై హైలైట్ చేశారు. బాల్య వివాహాల నుంచి ఇటీవల 19 మంది చిన్నారులను రక్షించినట్లు ఆమె తెలియజేశారు. జనాభా లెక్కల 2011 నివేదిక ప్రకారం, భారతదేశంలో 51,57,863 మంది బాలికలు మరియు తెలంగాణలో దాదాపు 2.8 లక్షల మంది పిల్లలకు 18 ఏళ్లు నిండకుండానే వివాహాలు జరిగాయి. ఇది తీవ్ర ఆందోళన కలిగిస్తుంది మరియు బాల్య వివాహాల చెడు సంప్రదాయం నుండి యువతులను రక్షించడానికి తక్షణ చర్యలు అవసరం. జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే-V (NFHS-2019-21) జాతీయంగా 20-24 ఏళ్ల మధ్య వయసున్న 23.3% మంది మహిళలు 18 ఏళ్లు నిండకముందే వివాహాలు చేసుకున్నారని నివేదించింది. తెలంగాణలో అదే వయస్సులో 23.5% మంది 18 ఏళ్లలోపు పెళ్లి చేసుకున్నారు అని నివేదించారు.
