గతంలో వరంగల్, కరీంనగర్ జిల్లాల్లో లక్షలాది మంది మహిళలు సద్దుల బతుకమ్మను జరుపుకోవడంతో తొమ్మిది రోజుల పాటు జరిగిన పూల బతుకమ్మ పండుగ ఘనంగా ముగిసింది. ప్రకృతిని ఆరాధించే ఏకైక సాంస్కృతిక ఉత్సవం, స్థానిక సరస్సులు, చెరువుల వద్ద రంగురంగు పువ్వుల నిమజ్జనాలు జరుగుతాయి.
మహాలయ అమావాస్య నాడు ఎంగిలి పూల బతుకమ్మతో ప్రారంభమైన ఈ ఉత్సవం అష్టమి తిథికి సద్దుల బతుకమ్మ వేడుకలతో ముగిసింది. బతుకమ్మ ఉత్సవాలకు ముందు, పెళ్లికాని బాలికలు తొమ్మిది రోజులు బొడ్డెమ్మ అనే మట్టి విగ్రహాన్ని పూజించి, తొమ్మిదవ రోజు దానిని నిమజ్జనం చేసే ముందు వివాహం గురించి పాటలు పాడుతూ ఉంటారు.
బొడ్డెమ్మ నిమజ్జనం తర్వాత రోజు బతుకమ్మ వేడుకలు ప్రారంభమవుతాయి. తెల్లవారుజాము నుండే, మహిళలు తమ ఇంటి ముందు ప్రాంగణాలను రంగోలిలతో అలంకరించి, అన్యదేశ పువ్వులను ఉపయోగించి బతుకమ్మలను తయారు చేస్తారు. తరచుగా వారి కుమార్తెలు తెలంగాణ ప్రత్యేక సాంస్కృతిక సంప్రదాయాన్ని తరువాతి తరానికి అందించడానికి ఇందులో పాల్గొంటారు.
సాధారణంగా రెండు బతుకమ్మలను తయారు చేసేవారు, పెద్దది తల్లిని సూచిస్తుంది. చిన్నది కుమార్తెను సూచిస్తుంది. వాటిని తంగేడు, గునుగు, బంతి, చామంతి వంటి స్థానికంగా లభించే పువ్వులతో అందంగా అమర్చారు. ఈ పూల అలంకరణను శైవ సంప్రదాయంలో జీవితాన్ని ఇచ్చేది గౌరమ్మగా, వైష్ణవ సంప్రదాయంలో సంపదను ఇచ్చేది శ్రీ లక్ష్మిగా పూజిస్తారు.
సాయంత్రం వేళ, మహిళలు, వారి కుమార్తెలు సాంప్రదాయ దుస్తులు ధరించి స్థానిక చెరువులు, సరస్సుల వద్ద గుమిగూడారు. బతుకమ్మ పాటలు పాడారు.
