స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పటి నుండి, పొరుగు దేశాలైన భారతదేశం-పాకిస్తాన్ విభిన్నమైన మార్గాలను అనుసరించాయి. ప్రపంచంలో అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రధాన ఆర్థిక వ్యవస్థలలో ఒకటిగా భారతదేశం అభివృద్ధి చెందుతుండగా, పాకిస్తాన్ తీవ్రమైన ఆర్థిక సంక్షోభంలో కొట్టుమిట్టాడుతూ, పతనం అంచున కొట్టుమిట్టాడుతోంది.
ప్రపంచ బ్యాంకు 2024 గణాంకాల ప్రకారం, భారతదేశ స్థూల దేశీయోత్పత్తి (జీడీపీ) సుమారు $3.88 ట్రిలియన్లకు చేరుకుంది. ఇది పాకిస్తాన్ కంటే పది రెట్లు ఎక్కువ, దీని జీడీపీ కేవలం $0.37 ట్రిలియన్లు మాత్రమే. అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి (IMF) వరల్డ్ ఎకనామిక్ అవుట్‌లుక్ అంచనా ప్రకారం 2025 నాటికి భారతదేశం నామమాత్రపు GDP $4.187 ట్రిలియన్లకు పెరుగుతుంది. తద్వారా జపాన్‌ను అధిగమించి ప్రపంచంలో నాల్గవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా అవతరిస్తుంది.
భారతదేశం ప్రస్తుతం $688 బిలియన్ల విలువైన గణనీయమైన విదేశీ మారక నిల్వలను కలిగి ఉంది. మరోవైపు, పాకిస్తాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ దాదాపుగా కుప్పకూలే స్థితిలో ఉంది. దీనికి ప్రధానంగా ఐఎంఎఫ్ నుండి వచ్చిన రుణాలే కారణం. దాని విదేశీ మారక ద్రవ్య నిల్వలు కేవలం $15 బిలియన్లకు తగ్గాయి.
2023లో, పాకిస్తాన్ $3 బిలియన్ల IMF రుణంతో డిఫాల్ట్‌ను తృటిలో తప్పించుకుంది. ఇది తాత్కాలిక ఉపశమనం ఇచ్చింది. అయితే, దేశం తీవ్రమైన ఆర్థిక ఇబ్బందులను ఎదుర్కొంటోంది. వాతావరణ స్థితిస్థాపకత చొరవలకు మద్దతుగా అదనంగా $1.3 బిలియన్ల రుణాన్ని పొందేందుకు ప్రస్తుతం తీవ్ర ప్రయత్నాలు చేస్తోంది.
స్వాతంత్ర్యానంతర సంవత్సరాల్లో, పాకిస్తాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థ అమెరికా సహాయం, చమురు సంపన్న ఇస్లామిక్ దేశాల సహకారాల మద్దతుతో భారతదేశంతో పోల్చదగిన వేగంతో అభివృద్ధి చెందింది. అయితే, భారతదేశం ఆర్థిక వృద్ధి, పేదరిక నిర్మూలనపై దృష్టి సారించి ప్రజాస్వామ్య మార్గాన్ని రూపొందించింది. దీనికి విరుద్ధంగా, పాకిస్తాన్ రక్తపాత సైనిక తిరుగుబాట్లు, నిరంకుశ పాలనతో పోరాడింది.
సైనిక జనరల్స్ నిరంతర ఆధిపత్యం, దాని సంపన్న పొరుగు భారతదేశం పట్ల వ్యతిరేక వైఖరి, శిక్షణ, నిధుల ద్వారా ఉగ్రవాదాన్ని స్పాన్సర్ చేయడం పాకిస్తాన్ ఆర్థిక క్షీణతకు ప్రధాన కారణాలుగా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. ఈ విధానాలు ఎదురుదెబ్బ తగిలాయి. బలూచిస్తాన్, నార్త్ వెస్ట్ ఫ్రాంటియర్ ప్రావిన్స్ వంటి ప్రాంతాలలో హింసాత్మక అశాంతికి దారితీశాయి.
పహల్గామ్‌లో జరిగిన క్రూరమైన ఉగ్రవాద దాడిలో 26 మంది పర్యాటకులు మరణించిన తరువాత పాకిస్తాన్‌తో ఇటీవల ఉద్రిక్తతలు పెరిగినప్పటికీ, భారతదేశ స్థూల ఆర్థిక మూలాలు బలంగా ఉన్నాయని గ్లోబల్ రేటింగ్ ఏజెన్సీ మూడీస్ తెలిపింది. సోమవారం, బలమైన ప్రభుత్వ పెట్టుబడులు, బలమైన ప్రైవేట్ వినియోగం భారతదేశ ఆర్థిక స్థిరత్వానికి మద్దతు ఇస్తున్నాయని మూడీస్ పేర్కొంది.
రక్షణ వ్యయం పెరిగే అవకాశం ఉన్నప్పటికీ, ఇది భారతదేశ ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని గణనీయంగా ప్రభావితం చేసే అవకాశం లేదు. అయితే, భారతదేశంతో ఉద్రిక్తతలు కొనసాగితే, పాకిస్తాన్ యొక్క పెళుసైన ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత అస్థిరతకు గురవుతుందని, ప్రస్తుత ఆర్థిక ఏకీకరణ లక్ష్యాలను ప్రమాదంలో పడేస్తుందని మూడీస్ హెచ్చరించింది.
పెరుగుతున్న భౌగోళిక రాజకీయ సంఘర్షణలు పాకిస్తాన్ బాహ్య నిధుల లభ్యతను తగ్గించగలవని, ఇప్పటికే క్షీణించిన విదేశీ నిల్వలపై ఒత్తిడిని తీవ్రతరం చేస్తాయని అది పేర్కొంది. $15 బిలియన్లకు కొంచెం ఎక్కువ నిల్వలతో, రాబోయే సంవత్సరాల్లో పాకిస్తాన్ దాని బాహ్య రుణ బాధ్యతలను తీర్చడంలో ఇబ్బంది పడుతుంది.
అదనంగా, 2024లో భారతదేశం మొత్తం ఎగుమతుల్లో పాకిస్తాన్ వాటా 0.5 శాతం కంటే తక్కువగా ఉన్నందున, ద్వైపాక్షిక సంబంధాలలో ఏదైనా క్షీణత భారతదేశ విస్తృత ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగించే అవకాశం లేదని మూడీస్ గమనించింది.
ఈ పరిణామాల కారణంగా భారతదేశం వృద్ధి పథంలో శక్తివంతంగా ముందుకు సాగుతుండగా, పాకిస్తాన్ తన సొంత వ్యూహాత్మక ఎంపికల కారణంగా ఆర్థికంగా వెనుకబడిపోతోంది. ఇకపోతే.. భారతదేశంలోని జమ్మూ- కాశ్మీర్‌లోని ఎల్‌ఓసి చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతాలు, గ్రామాలలో పౌర నివాసితులను లక్ష్యంగా చేసుకుని పాకిస్తాన్ సైన్యం దాడి చేస్తోంది. భారత్ ఆపరేషన్ సింధూర్ పేరుతో ఉగ్రవాద శిబిరాలను నాశనం చేస్తే.. పాకిస్థాన్ భారత పౌరులను లక్ష్యంగా దాడి చేస్తోంది. పూంచ్‌లో ఇప్పటివరకు 10 మందికి పైగా పౌరులు మరణించారు. 44 మంది గాయపడ్డారు.
ఇదిలా ఉంటే.. ఆపరేషన్ సింధూర్‌లో పాక్‌లోని బిలాల్ ఉగ్ర శిబిరం హెడ్ యాకుబ్ మొఘల్ హత అయ్యాడు. బిలాల్‌లో యాకుబ్ మొఘల్ అంత్యక్రియలు జరిగిన వీడియోలు నెట్టింట వైరల్ అవుతున్నాయి. ఇందులో విశేషం ఏంటంటే.. అంత్యక్రియల్లో పాక్ ఐఎస్ఐ సిబ్బంది, ఆ దేశ పోలీసులు కూడా పాల్గొనటమే.
ఇంకా పాకిస్థాన్ కీలక ఉగ్రనేతలు ఆపరేషన్ సింధూర్‌లో హతమైనారు. అలాగే పాకిస్తాన్ సైన్యం జైష్ ఇ ముహమ్మద్ ఉగ్రవాద సంస్థను రక్షించి, ఆశ్రయం కల్పించి, పెంచి పోషిస్తున్నట్లు ఆధారాలు బయటికి వచ్చాయి. ఆపరేషన్ సింధూర్‌లో గాయపడిన జైష్ ఉగ్రవాదులను పాకిస్తాన్ సీనియర్ ఆర్మీ అధికారి ఆసుపత్రిని సందర్శించారు.
