హైదరాబాద్: అపోహలను పటాపంచలు చేస్తూ, ఆశను రేకెత్తిస్తూ వెల్‌నెస్ బజార్ (Wellness Bzaar) ఒక చైతన్యవంతమైన సాయంత్రాన్ని నిర్వహించింది. సత్త్వ నాలెడ్జ్ సిటీలోని ది క్వోరమ్ (The Quorum) వేదికగా బస్టింగ్ మిథ్స్, సేవింగ్ లైవ్స్ (Busting Myths, Saving Lives) పేరుతో జరిగిన ఈ కార్యక్రమానికి స్త్రీలు, పురుషులు ఉత్సాహంగా హాజరయ్యారు. రొమ్ము క్యాన్సర్ అవగాహన మాసంలో భాగంగా చేపట్టిన ఈ కార్యక్రమం, భయాన్ని పారదోలి సాధికారతను నింపింది. భారతదేశంలోని ప్రముఖ నిపుణులు రొమ్ము క్యాన్సర్‌పై ఉన్న అపోహలను తొలగించారు. ప్రాణాలను రక్షించుకోవడానికి ముందస్తుగా వ్యాధిని గుర్తించడం(early detection), సమాచారంతో కూడిన నిర్ణయాలు తీసుకోవడం, చురుకైన ఆరోగ్య పద్ధతులను పాటించడం ఎంత ముఖ్యమో వారు నొక్కి చెప్పారు.
వెల్‌నెస్ బజార్ వ్యవస్థాపకులు పూజా ఖాన్, రఘు వంశీ రెడ్డి, కాషిఫ్ అలీ ఖాన్ ఈ కార్యక్రమానికి రూపకల్పన చేశారు. అవగాహనకు, ఆచరణకు మధ్య వారధిగా నిలిచే సంభాషణలను ఈ వేదిక ప్రోత్సహిస్తూనే ఉంది. శ్రేయస్సు (wellbeing), శాస్త్రం (science), సమాజం (community) ఒకే లక్ష్యంతో కలిసేలా ఈ అనుభవాలను వారు తీర్చిదిద్దుతున్నారు. మహావీర్ మోటార్స్, సత్త్వ, ఐడీఎఫ్‌సీ బ్యాంక్ సహకారంతో జరిగిన ఈ ఆత్మీయ, ఉత్సాహభరితమైన సెషన్‌లో వైద్యపరమైన లోతైన అంశాలు, నిజ జీవిత అనుభవాలు, స్ఫూర్తిదాయకమైన వివేచనను మేళవించిన అగ్రశ్రేణి వక్తలు పాల్గొన్నారు.
రొమ్ము క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్ కోసం భారతదేశపు మొట్టమొదటి మైక్రోఆర్‌ఎన్ఏ (microRNA) ఆధారిత రక్త పరీక్షను ప్రవేశపెట్టిన కాంటెల్ మెడికల్ డయాగ్నోస్టిక్స్ కూడా ఈ కార్యక్రమానికి మద్దతునిచ్చింది. పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత, కిమ్స్-ఉషాలక్ష్మి సెంటర్ ఫర్ బ్రెస్ట్ డిసీజెస్ వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్ డాక్టర్ పి. రఘు రామ్ మాట్లాడుతూ, భారతదేశంలో రొమ్ము క్యాన్సర్‌పై ఉన్న ప్రధాన అపోహలను నివృత్తి చేశారు. పాశ్చాత్య దేశాలలో ఈ వ్యాధి ప్రధానంగా 50 ఏళ్లు పైబడిన మహిళలపై ప్రభావం చూపుతుందని, కానీ భారతదేశంలో మాత్రం 40 నుంచి 60 ఏళ్ల మధ్య వయసు వారిలోనే ఎక్కువ కేసులు నమోదవుతున్నాయని, కొంతమంది 30 ఏళ్ల వయసు మహిళలు కూడా దీని బారిన పడుతున్నారని ఆయన చెప్పారు.
భారతీయ మహిళల్లో ప్రస్తుతం రొమ్ము క్యాన్సరే అత్యంత సాధారణ క్యాన్సర్‌గా మారిందని ఆయన ప్రముఖంగా ప్రస్తావించారు. పరిమిత అవగాహన, జనాభా ప్రాతిపదికన స్క్రీనింగ్ లేకపోవడం వల్ల 60% పైగా కేసులు వ్యాధి ముదిరిన దశలో (advanced stages) బయటపడుతున్నాయని ఆయన ఆవేదన వ్యక్తం చేశారు. అయితే, రొమ్ములోని ప్రతి పది గడ్డలలో తొమ్మిది క్యాన్సర్ కావని భరోసా ఇస్తూ, లక్షణాలను అంచనా వేయడంలో ట్రిపుల్ అసెస్‌మెంట్ (Triple Assessment) యొక్క కీలక పాత్రను ఆయన వివరించారు.
వారసత్వంగా వచ్చే ప్రమాదాన్ని (hereditary risk) ఎక్కువగా అంచనా వేయవద్దని ఆయన హెచ్చరించారు. కేవలం 5-10% కేసులు మాత్రమే వంశపారంపర్యంగా సంక్రమిస్తాయని స్పష్టం చేశారు. మహిళలు భయంతో జీవించడం మానేసి, సమాచారాన్ని తెలుసుకోవాలని ఆయన కోరారు. భవిష్యత్తు గురించి మాట్లాడుతూ, ముందస్తుగా గుర్తించేందుకు లిక్విడ్ బయాప్సీ (liquid biopsy) వంటి అభివృద్ధి చెందుతున్న సాంకేతికతలపై ఆయన ఆశాభావం వ్యక్తం చేశారు. అయితే, ఇవి ఇంకా పరిశోధన దశల్లోనే ఉన్నాయని, జనాభా స్థాయి స్క్రీనింగ్ కోసం ఇంకా ఆమోదం పొందలేదని ఆయన పేర్కొన్నారు.
ఈ చర్చలో పాల్గొన్న, నిష్ణాతులైన ప్రసూతి వైద్యురాలు, ఈస్తటిక్ రీకన్‌స్ట్రక్టివ్ గైనకాలజిస్ట్ డాక్టర్ ప్రతిభా నారాయణ్, జీవనశైలి ప్రభావాలు, హార్మోన్ల ఆరోగ్యంపై అమూల్యమైన అంతర్దృష్టులను పంచుకున్నారు. ఒత్తిడి నిర్వహణ, సమతుల్య పోషణ, క్రమం తప్పకుండా చేసే శారీరక శ్రమ అనేవి నివారణకు, సంపూర్ణ ఆరోగ్యానికి కీలకమైన స్తంభాలని, కానీ చాలామంది వీటిని తక్కువ అంచనా వేస్తారని ఆమె పునరుద్ఘాటించారు. డాక్టర్ ప్రతిభ ఎంతో దయతో మాట్లాడుతూ, క్యాన్సర్ అనే పదం విన్న మరుక్షణం ప్రతి మహిళ భయానికి లోనవుతుందని, ప్రత్యేకించి అది శరీరంలోని సున్నితమైన భాగానికి సంబంధించినదైతే ఆ భయం మరింత ఎక్కువగా ఉంటుందని వ్యాఖ్యానించారు.
రొమ్ము ఆరోగ్యం గురించి సంభాషణలు భయంతో కాదు, సానుభూతితో ప్రారంభం కావాలి, అని ఆమె నొక్కిచెప్పారు. చాలా మంది మహిళలకు, కుటుంబాలలో కూడా ఇటువంటి అంశాలు ఇప్పటికీ నిషిద్ధంగా ఉన్నాయని ఆమె అభిప్రాయపడ్డారు. మీ రక్తపోటు లేదా బరువును తనిఖీ చేసినంత సాధారణంగా, రొమ్ము పరీక్షలను కూడా రొటీన్ హెల్త్ చెకప్‌లలో భాగంగా సాధారణీకరించాలని ఆమె వైద్యులను, సంరక్షకులను ప్రోత్సహించారు.
క్యాన్సర్‌ను గుర్తించడం అనే ఆలోచన నుండి ఆరోగ్యాన్ని సృష్టించుకోవడం వైపు మనస్తత్వాన్ని మార్చుకోవాలని డాక్టర్ ప్రతిభ పిలుపునిచ్చారు. ఈ సంభాషణను చురుకైన, సానుకూల ఆరోగ్య నిర్వహణ దిశగా మలచాలని సూచించారు. ఫిట్‌నెస్ ఐకాన్, మోటివేషనల్ స్పీకర్ దినాజ్ వెర్వత్వాలా ఈ సెషన్‌కు శక్తిని, స్ఫూర్తిని జోడించారు. ఆమె ఈ చర్చకు మోడరేటర్‌గా వ్యవహరిస్తూ, వైద్యపరమైన అంశాలను, ధైర్యంతో కూడిన వ్యక్తిగత కథనాలను అందంగా కలిపి అందించారు. ఆమె ఆకట్టుకునే మోడరేషన్ శాస్త్రానికి, భావోద్వేగానికి మధ్య వారధిగా నిలిచింది. సంభాషణకు సురక్షితమైన, అందరూ కనెక్ట్ అయ్యే వాతావరణాన్ని సృష్టించింది.
ముఖ్య అతిథిగా, ఫైర్‌సైడ్ మోడరేటర్‌గా వ్యవహరించిన పార్లమెంట్ సభ్యురాలు (రాజ్యసభ) శ్రీమతి రేణుకా చౌదరి, తనదైన శైలిలో సానుభూతిని, దృఢ విశ్వాసాన్ని ఈ చర్చకు జోడించారు. 40 ఏళ్లు పైబడిన మహిళలు ప్రాణాలను రక్షించే వార్షిక స్క్రీనింగ్ మామోగ్రామ్‌లను చేయించుకోవడానికి ఏమాత్రం వెనుకాడకూడదని ఆమె కోరారు. రేడియేషన్ లేదా నొప్పి గురించిన ఆందోళనలు నిరాధారమైనవని ఆమె భరోసా ఇచ్చారు. డాక్టర్ పి. రఘు రామ్ తన తల్లి పేరు మీద స్థాపించిన ఛారిటబుల్ ఫౌండేషన్ ద్వారా దాదాపు రెండు దశాబ్దాలుగా రొమ్ము క్యాన్సర్ అవగాహన కోసం చేస్తున్న అసాధారణమైన, నిరంతర కృషిని ఆమె ప్రశంసించారు. అలాగే, అనేక మార్గదర్శక కార్యక్రమాల ద్వారా భారతదేశంలో రొమ్ము క్యాన్సర్ సంరక్షణ, సర్జికల్ విద్యలో విప్లవాత్మక మార్పులు తెచ్చినందుకు ఆయనను అభినందించారు
ఆ తర్వాత జరిగిన నిష్కపటమైన ప్రశ్నోత్తరాల కార్యక్రమం, ఆ ప్రాంగణాన్ని ఒక బహిరంగ చర్చా వేదికగా మార్చింది. హైదరాబాద్‌లోని వెల్‌నెస్ కమ్యూనిటీకి చెందిన హాజరైనవారు తమ అనుభవాలను పంచుకోవడానికి, ఆచరణాత్మకమైన విషయాలను తెలుసుకోవడానికి ఇది వీలు కల్పించింది. ఈ ఈవెంట్ తమలోని భయాన్ని తొలగించి స్పష్టతను ఇచ్చిందని, అపవాదును తొలగించి సంఘీభావాన్ని నింపిందని చాలా మంది పాల్గొన్నారు. వైద్య సమాచారం తమకు వ్యక్తిగత సాధికారతను అందించిందని వారు అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ సాయంత్రం ఒక సామూహిక లక్ష్యంతో ముగిసింది. కేవలం లాంఛనప్రాయమైన పింక్ రిబ్బన్లకు అతీతంగా, నిజమైన, జీవితాలను మార్చే ప్రభావాన్ని చూపే దిశగా అభ్యుదయ అవగాహనకు కేంద్రంగా హైదరాబాద్ ఎదుగుతున్న పాత్రను ఇది పునరుద్ఘాటించింది.
