భారతదేశంలో వన్యప్రాణుల సంరక్షణ కోసం అద్భుతమైన కార్యక్రమానికి రిలయన్స్ ప్రారంభించింది. గాయపడిన, వేధింపులకు గురైన జంతువులను రక్షించడం, చికిత్స చేయడం, సంరక్షణ, పునరావాసంపై దృష్టి సారించేందుకు తమ వంతారా (స్టార్ ఆఫ్ ది ఫారెస్ట్) కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించినట్లు రిలయన్స్ ఇండస్ట్రీస్, రిలయన్స్ ఫౌండేషన్ ప్రకటించింది. గుజరాత్‌లోని రిలయన్స్‌కు చెందిన జామ్‌నగర్ రిఫైనరీ కాంప్లెక్స్‌లోని గ్రీన్ బెల్ట్‌లో 3000 ఎకరాల్లో ఇది విస్తరించి ఉంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా పరిరక్షణ ప్రయత్నాలకు ప్రముఖ సహకారాలలో ఒకటిగా ఉండాలని వంతారా లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. జంతు సంరక్షణ- సంక్షేమంలో ప్రముఖ నిపుణులతో కలిసి పనిచేయడం ద్వారా, వంతారా 3000 ఎకరాల విశాలమైన స్థలాన్ని అడవి లాంటి వాతావరణంగా మార్చింది, ఇది రక్షించబడిన జాతులు వృద్ధి చెందడానికి సహజమైన, సుసంపన్నమైన, పచ్చని ఆవాసాలకు నిలువుట్టదంగా నిలుస్తుంది.
భారతదేశంలోనే మొట్టమొదటిది వంతారా. రిల్, రిలయన్స్ ఫౌండేషన్ బోర్డులలో డైరెక్టర్ శ్రీ అనంత్ అంబానీ యొక్క ఉద్వేగభరితమైన నాయకత్వంలో రూపుదిద్దుకుంది. అత్యాధునిక ఆరోగ్య సంరక్షణ, ఆసుపత్రులు, పరిశోధన, విద్యా కేంద్రాలతో సహా అత్యుత్తమ జంతు సంరక్షణ- సంరక్షణ పద్ధతులను రూపొందించడంపై వంతారా దృష్టి సారించింది. దాని కార్యక్రమాలలో, వంతారా కూడా ప్రఖ్యాత అంతర్జాతీయ విశ్వవిద్యాలయాలు, ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఫర్ కన్జర్వేషన్ ఆఫ్ నేచర్ (IUCN), వరల్డ్ వైల్డ్‌లైఫ్ ఫండ్ ఫర్ నేచర్ (WWF) వంటి సంస్థలతో అధునాతన పరిశోధన, సహకారాన్ని ఏకీకృతం చేయడంపై దృష్టి పెడుతుంది.
గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా, ఈ కార్యక్రమం 200 కంటే ఎక్కువ ఏనుగులను, వేలాది ఇతర జంతువులు, సరీసృపాలు, పక్షులను అసురక్షిత పరిస్థితుల నుండి రక్షించింది. ఇది ఖడ్గమృగం, చిరుతపులి- మొసళ్ల పునరావాసంతో సహా కీలక జాతులలో కార్యక్రమాలను చేపట్టింది. ఈ సందర్భంగా శ్రీ అనంత్ అంబానీ మాట్లాడుతూ, “చిన్నవయస్సులో నాపై అభిరుచిగా మొదలైనది ఇప్పుడు వంతారా, మా అద్భుతమైన- నిబద్ధత కలిగిన బృందంతో ఒక మిషన్‌గా మారింది. భారతదేశానికి చెందిన అంతరించిపోతున్న జాతులను రక్షించడంపై మేము దృష్టి సారించాము. మేము కీలకమైన ఆవాసాలను పునరుద్ధరించాలని, జాతులకు తక్షణ బెదిరింపులను పరిష్కరించాలని, వంతారాను ప్రముఖ పరిరక్షణ కార్యక్రమంగా ఏర్పాటు చేయాలని కూడా కోరుకుంటున్నాము.
మా కృషికి భారతదేశంలో, అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు లభించినందుకు మేము సంతోషిస్తున్నాము. భారతదేశంలోని, ప్రపంచంలోని అగ్రశ్రేణి జంతుశాస్త్ర నిపుణులు- వైద్య నిపుణులు కొందరు మా మిషన్‌లో చేరారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, పరిశోధన మరియు విద్యా సంస్థల క్రియాశీల సహకారాలు, మార్గదర్శకత్వం పొందడం మాకు ఆశీర్వాదం. భారతదేశంలోని 150-ప్లస్ జంతుప్రదర్శనశాలలను శిక్షణ, సామర్థ్య నిర్మాణం- జంతు సంరక్షణ మౌలిక సదుపాయాల పరంగా మెరుగుపరచడంలో జూ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా, ఇతర సంబంధిత ప్రభుత్వ సంస్థలతో భాగస్వామి కావాలని వంతారా లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. వంతారా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆశాకిరణంగా మారుతుందని, ప్రపంచ జీవవైవిధ్య పరిరక్షణ కార్యక్రమాలకు ముందుకు ఆలోచించే సంస్థ ఎలా సహాయపడగలదో చూపగలదని మేము ఆశిస్తున్నాము.
ఏనుగు కేంద్రం
వంతారా వద్ద ఉన్న ఏనుగుల కేంద్రం 3000 ఎకరాల ప్రాంగణంలో అత్యాధునిక ఆశ్రయాలు, శాస్త్రీయంగా రూపొందించిన పగలు- రాత్రి ఎన్‌క్లోజర్‌లు, హైడ్రోథెరపీ పూల్స్, వాటర్ బాడీలు & ఏనుగులలో ఆర్థరైటిస్ చికిత్స కోసం పెద్ద ఏనుగు జాకుజీతో విస్తరించి ఉంది. పశువైద్యులు, జీవశాస్త్రవేత్తలు, రోగనిర్ధారణ నిపుణులు, పోషకాహార నిపుణులు, ప్రకృతి శాస్త్రవేత్తలతో సహా 500 మందికి పైగా వ్యక్తులతో కూడిన ప్రత్యేక శిక్షణ పొందిన సిబ్బంది ద్వారా 200 కంటే ఎక్కువ ఏనుగులు రాత్రిపూట సంరక్షించబడుతున్నాయి.
ఈ కేంద్రం 14000 చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో ప్రత్యేక వంటగదిని కలిగి ఉంది, ఇది ప్రతి ఏనుగుకు వాటి నోటి ఆరోగ్యంతో పాటు అత్యంత అవసరమైన శారీరక అవసరాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని క్యూరేటెడ్ డైట్‌ను సిద్ధం చేయడానికి అంకితం చేయబడింది. ఏనుగుల సంరక్షణకు కేంద్రం ఆయుర్వేద పద్ధతులను కూడా వర్తింపజేస్తుంది, వేడి నూనె మసాజ్‌ల నుండి ముల్తానీ మిట్టి వరకు, ఆయుర్వేద అభ్యాసకులు కూడా ఏనుగుల కోసం 24 గంటలూ పని చేస్తున్నారు.
రెస్క్యూ & రిహాబిలిటేషన్ సెంటర్
సర్కస్‌లు లేదా రద్దీగా ఉండే జంతుప్రదర్శనశాలలలో మోహరించిన ఇతర అడవి జంతువుల కోసం, 3000 ఎకరాల ప్రాంగణంలో 650 ఎకరాలకు పైగా రెస్క్యూ- పునరావాస కేంద్రం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇక్కడ భారతదేశంతో పాటు ప్రపంచం నలుమూలల నుండి ఆపద, ప్రమాదకరమైన పర్యావరణాల నుండి జంతువులను రక్షించి ఉంచారు. అత్యాధునికమైన పెద్ద ఎన్‌క్లోజర్‌లు, షెల్టర్‌లున్నాయి. సుమారు 2100+ మంది సిబ్బందితో, రెస్క్యూ మరియు పునరావాస కేంద్రం భారతదేశం నలుమూలల నుండి రోడ్డు ప్రమాదాలు లేదా మానవ-అడవి ఘర్షణల్లో గాయపడిన సుమారు 200 చిరుతపులిలను రక్షించింది. ఇది తమిళనాడులో 1000 మొసళ్లను రక్షించింది.
నేడు, వంతారా పర్యావరణ వ్యవస్థ 200 ఏనుగులకు, చిరుతపులులు, పులులు, సింహాలు, జాగ్వార్‌లు మొదలైన 300 కంటే ఎక్కువ పెద్ద పిల్లి జాతులకు, జింకలు వంటి 300 పైగా శాకాహారులకు, మొసళ్ళు, పాములు వంటి 1200 పైగా సరీసృపాలకు కొత్త జీవితాన్ని మరియు ఆశను అందించింది.
జాతీయ- అంతర్జాతీయ సహకారాలు
వెనిజులా నేషనల్ ఫౌండేషన్ ఆఫ్ జూస్ వంటి అంతర్జాతీయ సంస్థలతో కలిసి పనిచేయడం ద్వారా, స్మిత్‌సోనియన్- వరల్డ్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ జూస్ అండ్ అక్వేరియంస్ వంటి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రఖ్యాత సంస్థలతో కలిసి పనిచేయడం ద్వారా వంతారా ప్రోగ్రామ్ అద్భుతంగా లాభపడింది. భారతదేశంలో, ఇది నేషనల్ జూలాజికల్ పార్క్, అస్సాం స్టేట్ జూ, నాగాలాండ్ జూలాజికల్ పార్క్, సర్దార్ పటేల్ జూలాజికల్ పార్క్ మొదలైన వాటితో సహకరిస్తుంది.
విద్య- అవగాహన
ప్రజలలో ముఖ్యంగా యువత, పిల్లలలో పరిరక్షణ సమస్యలపై అవగాహన పెంచడానికి, వంతారా చొరవ జ్ఞానం, వనరుల మార్పిడితో సహా విద్యా సంస్థలతో సన్నిహిత సహకారాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది ఆధునిక, భవిష్యత్, వాతావరణ నియంత్రిత ఎన్‌క్లోజర్‌లలో కొన్ని జంతువుల కోసం ప్రదర్శన ప్రాంతాన్ని రూపొందించడంలో కూడా కొత్త ప్రమాణాలను నెలకొల్పుతుంది.
పచ్చని ప్రాంతాలు
జంతువులను రక్షించడం, సంరక్షించడం అనేది హరితహారం కార్యక్రమాలతో చేతులు కలిపి ఉండాలని గట్టిగా విశ్వసిస్తూ, వంతారా కార్యక్రమం కూడా రిలయన్స్ రిఫైనరీ ప్రాంతాలలో పచ్చదనం కొనసాగించాలని భావిస్తుంది. ఇప్పటికే వేలాది ఎకరాల భూమిని పచ్చగా మార్చింది.
